Scenario: Local for Local

In het scenario Local for Local hebben een uiteenvallend Europa en een sterke bottom-up maatschappij geleid tot een verdeelde wereld waarin ‘oude’ instituties, zoals overheden en grote bedrijven hebben afgedaan bij burgers, die zelf meer organiseren en een duurzame, meer lokaal georiënteerde economie vormgeven. De laatste update van dit scenario was op 9 juni 2020.

Local for Local

Kernwoorden bij dit scenario:

  • Lokale toegevoegde waarde
  • Zelfvoorzienendheid
  • Ondernemende/participerende inwoners
  • Besloten markt
  • Nationale kracht en regionale netwerken

Hieronder zie je onze praatplaat voor het scenario Local for Local. Elk scenario heeft zo’n plaat (onderaan dit artikel vind je de links naar de andere drie scenario’s), waarin de verschillen tussen de scenario’s en belangrijke elementen van elk scenario scherp gevisualiseerd zijn. Samen met de tekst hieronder krijg je zo snel een indruk van de wereld die bij elk scenario hoort.

Verdeeld Europa, bottom up sturing

Achterstand door onenigheid

Het is 2040. Het heeft gerommeld in de wereld. Handelsoorlogen en andere conflicten hebben de wereldhandel doen krimpen. Onenigheid tussen landen, die toen het er op aankwam kozen voor de eigen bevolking en de eigen economie, heeft de EU doen eroderen. De verdeeldheid zorgt ervoor dat Brusselse instituties zijn uitgekleed en aan macht hebben verloren. Tegelijkertijd zijn ook grote (Europese) bedrijven tot een bijrol op het wereldtoneel gedwongen. Al die verschillen in nationale regels en standaarden zorgen ervoor dat Europa geen prioriteit geniet bij de grote techbedrijven. Dit vertraagt de implementatie van hun nieuwste innovaties. Talent richt zich of op lokale vraagstukken, of vertrekt naar machtsblokken als Azië en Amerika.

Meer aandacht voor menselijke maat en lokaliteit

Crises, ontslagrondes en schandalen hebben het vertrouwen van burgers in de politiek en in grote bedrijven geschaad. Burgers accepteren niet meer dat grote bedrijven allerlei voordelen krijgen, terwijl hun winsten naar de aandeelhouders vloeien en werknemers makkelijk worden ontslagen. Grote multinationals en traditionele instituties, van overheden tot banken, krijgen een kleinere rol toegedicht. Burgers zijn meer zelf gaan organiseren. Dit heeft geleid tot een meer gedecentraliseerde en kleinschalige, lokaal-georiënteerde economie. Innovatieve MKB-bedrijven, flexibele startups en sociale ondernemingen vormen de spil daarvan, veelal in lokale of regionale netwerken. In deze netwerken is open innovatie het uitgangspunt en worden kennisinstellingen en burgers nauw betrokken. Samen werken zij aan oplossingen op maat, waarbij zij de afhankelijkheid van spelers in andere landen zo laag mogelijk houden.

Wat betekent dit voor de Metropool Amsterdam?

We werken aan een slimme, groene en gezonde metropool van de Toekomst. In het scenario Local for Local is er een aantal krachten die daarbij helpen. Tegelijkertijd zijn er ook bedreigingen. Wat moeten en kunnen we doen om in dit scenario de juiste stappen te zetten?

Technologie dient de mens, niet andersom

Lokaal en nationaal georiënteerde netwerken van burgers en van bedrijven maken steeds meer de dienst uit in de MRA. Technologieën zoals blockchain en 3D- en 4D-printen faciliteren deze nieuwe, lokaal georiënteerde (netwerk)economie. Dit zorgt ook voor meer spreiding van economische activiteiten en zwaartepunten binnen de regio, van Heemskerk tot en met Lelystad. De landelijke gebieden zorgen, samen met stadsmoestuinen, voor een groot deel van de voedselvoorziening van de regio en er is een sterke mentale verbondenheid tussen producenten en consumenten. De traditionele mainports spelen een beperktere of andere rol in de regionale economie. Zo heeft de Amsterdamse haven zich opnieuw moeten uitvinden tot een regionale grondstoffenrotonde. Alhoewel nieuwe technologieën zorgen voor herindustrialisatie op kleinere schaal, maken protectionisme en verschillen in regelgeving dat de werkgelegenheid beperkt blijft. Daarnaast heeft er een kritische, ethische maatschappelijke discussie over de invloed van technologie plaatsgevonden. Technologie wordt vooral als ondersteunend aan arbeid en de mens gezien, niet als substituut. Er ligt veel nadruk op privacy en grootschalige dataverzameling is een maatschappelijk gevoelig thema. In de gezondheidzorg gaan lokale zorgnetwerken, mantelzorg en technologie hand in hand.

Elk land vaart bovendien zijn eigen koers, waarbij het beschermen van de eigen bevolking uitgangspunt is. De maatschappij financiert een waaier aan vitale processen. Beroepen in onderwijs, zorg en distributie staan hoog in aanzien. Creativiteit, ambacht en ondernemerschap zijn op de arbeidsmarkt nu belangrijker dan ooit. Mensen die deze eigenschappen niet van huis of school uit hebben meegekregen, hebben het moeilijk om hun draai te vinden in deze maatschappij, die veel vraagt van zelfredzaamheid of verbinding met lokale netwerken. Bedrijven en overheden investeren in talent uit de eigen regio en werken nauw samen om hen doorlopend werk te bieden.

De MRA blinkt met haar ‘Amsterdam Approach’ al decennia uit in sterke bottom-up netwerken. In dit klimaat gedijen lokaal en duurzaam ondernemerschap, waarbij goede ideeën snel op crowdfunding of andere alternatieve financiering kunnen rekenen. Deze netwerken onderhouden contacten met vergelijkbare netwerken elders in het land en elders in de wereld. Omdat de concurrentie tussen regio’s minder van belang is, is onderlinge kennisuitwisseling makkelijker dan voorheen, al valt of staat dat bij persoonlijke en toevallige contacten. In 2040 is vrijwilligerswerk en nabuurschap een vast onderdeel van de Amsterdam Approach geworden. Verzekeringen en goede doelen worden vaak in een coöperatieve vorm georganiseerd. Er zijn diverse lokale munten in omloop.

Het mobiliteitsnetwerk richt zich sterk op de MRA zelf – waarbij er veel aandacht is voor schoon en veilig vervoer tussen de kernen, in combinatie met leefbare straten waar voetgangers en fietsers de ruimte krijgen. Daarnaast zijn er verbindingen binnen Nederland en enkele andere ‘bevriende’ regio’s in Europa en daarbuiten. Er zijn geen internationale treinverbindingen tot stand gekomen.

Lokale allianties jagen zelfvoorzienendheid en duurzaamheid na

Zelfvoorzienendheid is bij menig burger, maar ook bij bedrijven het leidende principe. Dat is het gevolg van de gekrompen wereldhandel, die de leveringszekerheid van energie en grondstoffen in het geding bracht. Op lokaal niveau willen burgers en bedrijven samen hun duurzame energie en andere vitale processen organiseren. Een wirwar aan lokale initiatieven is ontstaan. Zowel online als fysieke initiatieven ondersteunen een levendige deel- en ruileconomie. Circulair grondstoffengebruik wordt door consumenten, bedrijven en overheden omarmd, maar de regionale economische focus maakt het sluiten van kringlopen op het juiste niveau een uitdaging.

Om de transities te versnellen is het in het Local for Local scenario uitdagend om de schaal van initiatieven te vergroten en hierdoor meer impact te maken. Doordat er minder op een mondiale schaal wordt geconcurreerd, wordt niet altijd voor de meest kosteneffectieve optie gekozen. Door het wegvallen van Europese innovatiefondsen en de investeringskracht van grote bedrijven, zijn andere businessmodellen nodig om investeringen van de grond te krijgen. Hierbij wordt steeds vaker gebruik gemaakt van crowdfunding en crowdsourcing. De receptieve overheid ondersteunt en faciliteert burgers en hun initiatieven. Andersom hebben zij directer inspraak in overheidsbestedingen en beleid.

De vier scenario’s voor de Metropoolregio Amsterdam

Het scenario Local for Local maakt deel uit van de MRA scenario’s.

Via deze link kom je bij het volledige artikel over de toekomstscenario’s. Of klik direct hieronder om ook de andere scenario’s te lezen.

6 juni 2018

Meer weten over

Neem contact op

Deel dit artikel

#slimgroengezond

Wil je meer van dit soort artikelen?
Volg ons dagelijks op LinkedIn, X en schrijf je in voor onze Board Update.

Lees ook deze berichten